Tìm hiểu về 12 Con Giáp trong văn hóa Việt Nam

12 con giáp (hay còn gọi là sinh tiếu) là một hệ thống phân loại theo âm lịch được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam và các nước chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa. Hệ thống này gán cho mỗi năm trong chu kỳ 12 năm lặp lại một con vật và các thuộc tính liên quan đến con vật đó. Trong bài viết này hãy cùng tìm hiểu chi tiết về những thông tin này nhé!

12 con gíap

12 con gíap

1. Sơ lược về 12 con giáp và những điều cần biết

12 con giáp còn được gọi với cái tên khác là thập nhị chi tập hợp 12 con vật và đã được đánh số thứ tự. 12 con giáp này sẽ là một cách tính chu kỳ, tính lịch âm, lịch theo mùa trăng ở các nước phương Đông.

12 con giáp - và những điều cần biết 

12 con giáp – và những điều cần biết

1.1. Mười hai con giáp là gì

12 con giáp chính là các can và thập nhị chi. Như đã nói ở trên thập nhị chi là 12 con giáp. Còn can sẽ được phân thành 10 can khác nhau gồm có: Giáp, Ất, bính, đinh, mậu, kỷ, canh, tân, nhâm, quý. Mỗi một năm sẽ được tính Can + Chi. Ví dụ năm Tân Sửu thì Sửu là Thập nhị Chi, còn tân chí là Can của năm đó.

12 con gíap là gì

12 con gíap là gì

Nói tóm lại những nước dùng lịch âm theo hệ can chi sẽ có 12 con giáp. Tuy những con giáp này theo mỗi nước sẽ khác nhau. Tuy nhiên đều có những điểm tương đồng về cách tính lịch.

1.2. Những con giáp tại Việt Nam

Ở Việt Nam, 12 con giáp sẽ có thứ tự như sau: Tý – Sửu – Dần – Mão- Thìn- Tỵ – Ngọ – Mùi – Thân – Dậu – Tuất- Hợi. Tương ứng là những con vật: Chuột – Trâu – Hổ – Mèo – Rồng – Ngựa – Dê- Khỉ – Gà – Chó- Lợn (Heo).

Những con giáp tại Việt Nam

Những con giáp tại Việt Nam

12 con giáp được nêu bên trên được sắp xếp theo thứ tự gắn liền với truyền thuyết về cách lập thập nhị chi này. Mỗi con giáp đều sẽ tương ứng với một năm khác nhau và có những tính chất, đặc điểm tương đồng với con giáp ấy.

Cũng chính vì vậy mà cứ mỗi năm mới đến người ta lại chế tác ra nhiều vật phẩm phong thủy theo từng năm. Để giúp gia chủ có thể gặp được nhiều may mắn và thành công. Những vật phẩm được xem là may mắn và có thể làm quà tặng như: bộ tượng 12 con giáp mạ vàng, tượng chuột vàng, tượng trâu vàng, tượng Hổ vàng….

1.3. Những con giáp tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore

Tuy 12 con giáp khá phổ biến tại các nước phương Đông nhưng không phải tất cả các nước đều có hệ thống các con giáp giống nhau. Ở Trung Quốc, Singapore sẽ có một số sự khác biệt như sau: Chuột – Bò – Hổ – Thỏ – Rồng – Rắn- Ngựa – Dê- Khỉ- Gà- Chó- Lợn. Trong hệ thống 12 con giáp này con mèo đã thay thế bằng con thỏ và vị trí của con trâu đã thay thế bằng bò.

Những con giáp tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore

Những con giáp tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore

Ở Hàn Quốc hệ thống 12 con giáp gần giống với Trung Quốc tuy nhiên vị trí của dê đã thay thế bằng Cừu. Còn hệ thống 12 con giáp tại Nhật Bản sẽ có sắp xếp như sau: Chuột, Bò, Hổ, Thỏ, Rồng, Rắn, Ngựa, Cừu, Khỉ, Gà, Chó, Heo Rừng.

2. Thứ tự 12 con giáp

Theo như nhiều truyền thuyết kể lại 12 con giáp chính là thứ tự sắp xếp của một cuộc thi tài. Trong cuộc thi này ai là người đến dự sinh nhật Ngọc hoàng sớm nhất sẽ được xếp ở vị trí từ trên xuống dưới. Sau khi câu chuyện này lưu truyền đến Việt Nam thứ tự 12 con giáp không thay đổi tuy nhiên lại có sự thay đổi về con vật để phù hợp với phong tục và tập quán của đất nước.

Thứ tự 12 con giáp 

Thứ tự 12 con giáp

Thứ tự của 12 con giáp được sắp xếp như sau:

  • Thứ 1 Tí – Chuột là khung giờ từ 23 giờ đến 1 giờ sáng. Đây cũng là múi giờ chuột hoạt động mạnh nhất trong ngày.
  • Đứng thứ 2: Sửu – Trâu là khung giờ 1 giờ đến 3 giờ sáng. Thời điểm này những chú trâu sẽ chuẩn bị đi cày.
  • Đứng thứ 3: Dần – Hổ là khung giờ 3 giờ đến 5 giờ sáng. Đây cũng chính là thời điểm hổ hung hãn và nguy hiểm nhất.
  • Đứng thứ 4: Mão – Mèo là khung giờ 5 giờ đến 7 giờ sáng. Đây là thời gian những chú mèo đi ngủ
  • Đứng thứ 5: Thìn – Rồng là khung giờ 7 giờ đến 9 giờ sáng. Đây là thời điểm rồng bay lượn để tạo thành mưa

Thứ tự từ 6 – 12

  • Đứng thứ 6: Tỵ – Rắn là khung giờ: 9 giờ đến 11 giờ sáng. Đây chính là thời điểm rắn hiền lành nhất.
  • Đứng thứ 7: Ngọ – Ngựa là khung giờ: 11 giờ đến 13 giờ trưa.  Lúc này Ngựa có dương tính cao.
  • Đứng thứ 8: Mùi – Dê là khung giờ: 13 giờ đến 15 giờ chiều. Đây là thời điểm dê ăn cỏ trong ngày mà không ảnh hưởng xấu đến cây cỏ xung quanh.
  • Đứng thứ 9: Thân – Khỉ là khung giờ: 15 giờ đến 17 giờ chiều. Lúc này là thời điểm khỉ thích hú bầy đàn.
Thứ tự từ 6 - 12

Thứ tự từ 6 – 12

  • Đứng thứ 10: Dậu – Gà là khung giờ: 17 giờ đến 19 giờ tối. Lúc này gà đã lên chuồng đi ngủ
  • Đứng thứ 11: Tuất – Chó là khung giờ: 19 giờ đến 21 giờ tối. Đây chính là giờ trông nhà của những chú chó.
  • Đứng thứ 12: Hợi – Lợn là khung giờ: 21 giờ đến 23 giờ tối khuya, đây cũng là thời điểm lợn ngủ say giấc nhất.

3. Nguồn gốc và Truyền thuyết 12 con giáp

Như đã được đề cập phía bên trên truyền thuyết 12 con giáp được lý giải phổ biến nhất là câu chuyện chạy đua của các con vật để đến dự sinh nhật của ngọc hoàng. Câu chuyện cụ thể như sau:

Thở xa xưa, Ngọc Hoàng muốn các con vật trên khắp thế gian có một cái tên là muốn chọn một con vật nào đó để đặt tên tương ứng với các năm. Sau khi lựa chọn được con vật đó thì chúng sẽ có nhiệm vụ là chúa tể ngự trị thay thế Ngọc Hoàng cai quản Hạ giới.

Nguồn gốc và Truyền thuyết 12 con giáp

Nguồn gốc và Truyền thuyết 12 con giáp

Lúc bấy giờ thiên đình phải có nhiệm vụ tập hợp tất cả các loài vật uy tín nhất để có thể giúp Ngọc Hoàng lựa chọn ra 12 con giáp tương ứng với từng năm.

Sau một thời gian dài thảo luận những con vật được đề cử gồm có: trâu, hổ, rổng, ngựa, dê, chó, lợn, thỏ, rắn, khỉ, gà trống và chuột.Tuy nhiên lúc này Ngọc Hoàng lại không biết sắp xếp vị trí như thế nào là hợp lý nhất vì con vật nào cũng muốn xếp vị trí đầu tiên. Sau đó Ngọc Hoàng đã tổ chức một cuộc thi đua chướng ngại vật, con vật nào về đích đầu tiên sẽ được đứng nhất và sắp xếp theo thứ tự tiếp theo.

Trong cuộc thi này chuột là loài vật nhỏ bé nhưng lại rất ranh mãnh và thông minh. Sau khi tự mình vượt qua một dòng sông chuột đã ngỏ lời nhờ trâu đưa qua suối. Khi gần qua hết còn suối chuột nhảy xuống và chạy một mạch về đích trước. Trâu cũng là con vật về đích thứ hai. Hổ về thứ  ba. Nhờ sự nhanh nhẹn và khôn khéo của mình thỏ cũng đã về đích thứ tư.

Ngọc hoàng cho tổ chức cuộc thi 

Ngọc hoàng cho tổ chức cuộc thi

Rồng là con vật về đích thứ năm bởi trên đường đua của mình. Rồng luôn giúp đỡ những con vật khác để giúp chúng về đích. Sau lưng rồng là ngựa đang cố gắng chạy về đích. Nhưng không hiểu vì sao rắn ở đâu trường ra khiến ngựa giật mình. Vì thế mà rắn cán đích thứ sáu và ngứa thứ bảy.

Rồng là con vật về đích thứ năm

Rồng là con vật về đích thứ năm

Những con vật tiếp theo về đích  thứ 8, thứ 9 và thứ 10 lần lượt là dê, khỉ, gà. Chó xếp vị trí thứ 11 vì trên đường đua cứ mãi ham chơi. Vị trí cuối cùng thuộc về lợn vì lúc nào cũng mải chơi và ham ăn. Quên mất mình đang trên đường đua. Kể từ lúc này tất cả các con vật đã được sắp xếp theo thứ tự cụ thể và được áp dụng đến ngày nay.

4. Ý nghĩa và thứ tự 12 con giáp

Theo như tử vi 12 con giáp sẽ được chia làm 6 cặp theo Nhị hợp và 4 nhóm theo Tam hợp. Ngoài các nhóm này thì còn có nhóm tứ hành xung là những con vật xung khắc với nhau

4.1. Nhóm 1 – Tý và Sửu

Nhóm gồm có chuột và Trâu là nhóm Nhị hợp. Tý là biểu tượng của sự nhanh nhẹn và thông minh, còn trâu chính là biểu tượng của sự siêng năng, cần cù và chịu khó. Hai con vật này kết hợp với nhau sẽ mang đến sự nghiệp phát triển, dễ thành công trong công việc và cuộc sống.

Nhóm 1 - Tý và Sửu

Nhóm 1 – Tý và Sửu

Về ý nghĩa:  Đối với sự sắp xếp này biểu thị ý nghĩa con người cần trau dồi đức tính cần cù, siêng năng. Tuy nhiên cũng phải có chút nhạy bén và thông minh thì mới mang lại kết quả tốt. Những người khôn vặt, lười lao động hay những người chăm chỉ nhưng không nhạy bén trong công việc. Thì cũng khó thành công và mang đến kết quả như ý.

4.2. Nhóm 2 – Dần và Mão

Đây là sự kết hợp của nhóm tính cách về sức mạnh, sự dũng mãnh cộng thêm một chút sự khôn khéo, tin tường. Hổ là con vật mang lại sức mạnh, sự dũng mãnh, kiên cường. Kết hợp với loài mèo mang sự khéo léo, cẩn thận. Sự kết hợp này sẽ mang lại sự thắng lợi lớn và nhanh chóng.

Nhóm 2 - Dần và Mão

Nhóm 2 – Dần và Mão

Hai con giáp này sau khi kết hợp với nhau sẽ mang đến sự suôn sẻ, thắng lợi và đạt được những điều mong ước một cách nhanh chóng. Và cũng nhắc nhở rằng đối với những kẻ mạnh  nhưng thiếu sự cẩn thận sẽ dễ bị xem là thô lỗ. Còn những người quá cẩn thận nhưng thiếu tính quyết đoán thì cũng khó lòng thành công

4.3. Nhóm 3 – Thìn và Tỵ

Đây là nhóm đại diện cho sự mềm dẻo và đôi chút cứng rắn. Rắn là con vật khôn khéo, thông minh và uyển chuyển. Rồng là con vật đại diện cho sức mạnh, quyền uy tuy nhiên lại hơi nóng nảy. Hai con vật này khi kết hợp với nhau sẽ bổ trợ cho nhau. Và giúp công việc suôn sẻ và thành công một cách dễ dàng hơn.

Nhóm 3 - Thìn và Tỵ

Nhóm 3 – Thìn và Tỵ

Sự sắp xếp này mang ý nghĩa khuyên rằng con người không nên quá bảo thủ làm mất lòng những người xung quanh. và cũng không nên nhu nhược mà không có chính kiến của bản thân. Con người phải có nhu có cương mới có thể làm được những việc lớn

4.4. Nhóm 4 – Ngọ và Mùi

Đây là nhóm tượng trưng cho sự đoàn kết và luôn hướng đến mục tiêu phía trước. Về là con vật hiền lành, luôn hòa thuận. Ngựa là biểu tượng cho ý chí chiến đấu kiên cường và luôn hướng về mục tiêu.

Nhóm 4 - Ngọ và Mùi

Nhóm 4 – Ngọ và Mùi

Ý nghĩa của sự sắp xếp này chính là mỗi chúng ta luôn phải đặt mình vào tập thể. Và thật sự cố gắng và nỗ lực để có thể đạt đến thành công. Nếu rời xa tập thể và không có tinh thần đoàn kết sẽ dễ bị cô lập. Và không đạt được mục tiêu đã đề ra.

4.5. Nhóm 5 – Thân và Dậu

Nhóm hài con vật này tượng trưng cho sự nhạy bén, có nguyên tắc, quy cũ trong kinh doanh. Khỉ là con vật tượng trưng cho sự tinh khôn, nhanh nhẹn, trong khi đó gà lại là tượng trưng cho sự nguyên tắc.

Nhóm 5 - Thân và Dậu

Nhóm 5 – Thân và Dậu

Sự sắp xếp này mang đến ý nghĩa rằng mọi người. Trong bất cứ việc gì cũng không nên quá cứng nhắc, bảo thủ. Mà phải luôn linh hoạt, nhanh nhạy kết hợp với nhau để mang đến thành công.

4.6. Nhóm 6 – Tuất và Hợi

Lợn và chó là hai con vật khi kết hợp với nhau sẽ biểu tượng cho sự hài hòa, trung thành. Lợn là con vật của sự ấm no, đầy đủ, sự hiền lành, chất phác. Chó lại là biểu tượng của sự trung thành, một lòng một dạ.

Nhóm 6 - Tuất và Hợi

Nhóm 6 – Tuất và Hợi

Ý nghĩa khi sắp xếp này chính là sự hiền lành có thể khiến mọi người thấy thiện cảm. Nhưng bên trong vẫn phải có sự nguyên tắc, trung thành thì mới có thể đi đến thắng lợi trong 12 con giáp.

Mong rằng bài viết trên đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin và kiến thức về 12 con giáp. Thứ tự, tên gọi và ý nghĩa khi sắp xếp vị trí của 12 con giáp theo các năm như thế nào. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này. Để biết thêm những thông tin thú vị và hữu ích khác hãy theo dõi Diachiamthuc.vn nhé.

5/5 - (2 bình chọn)

Đánh giá bài viết này